Mumbai, 31 januari 2023

Leed kijken, armoede proeven, viezigheid ruiken. Het is altijd met een beetje gedoe in het hoofd als we een krottenwijk bezoeken. Vaak lopen we er per ongeluk in. Want ja, waar begint een wijk en waar eindigt een wijk. Wat is een krot en wie bepaalt dat. 

Een paar dagen geleden liepen we op zo’n per-ongeluk-manier door een wijk en werd Cécile nogal heftig toegeschreeuwd door een oudere bewoonster. Was niet echt prettig. Maar natuurlijk, wij bezoeken zo maar de woonomgeving van mensen die er misschien niet per se op zitten te wachten. Wij pronken met de foto’s thuis: “kijk eens hoe erg? Ja, zo doen we dat,” zeggen we dan met onverholen trots. ”Wij lopen daar gewoon doorheen. Je bent een reiziger of je bent het niet.” 

Slumdog millionaire is een film die gaat over een slum, over een krottenwijk in Mumbai. De op één na grootste krottenwijk van de hele wereld. Eind jaren tachtig woonden er een half miljoen mensen, nu ruim een miljoen, of twee miljoen. Niemand die het echt weet. We horen dat er in ieder geval al meer dan een miljoen motoren in deze wijk een kenteken hebben geregistreerd. Niet iedereen heeft een motor, dus tel maar uit. 

Het beeld van Slumdog Millionaire klopt niet. 

Dat is het eerste wat de gids zegt als we een bezoek brengen aan Dharavi. We wilden deze wijk, deze stad in een stad, bezoeken en zetten ons over onze aapjeskijkschroom heen. Via een Duitse reissite werd er een paar euro van onze rekening afgeschreven en nu staan we hier met gids en broertje van gids ( die accountant wil worden). Zij gaan ons rondleiden. 

“Mensen zijn trots om hier te wonen. Zoals wij dat ook zijn, zeggen gids en broer in koor. “De bewoners willen niet weg, je kunt hier alles vinden wat je nodig hebt. De trein is om de hoek en winkels en werk zijn er volop in de wijk”. We lopen achter de Dharavimarketeers aan. Hun verhaal is overgoten met positiviteit en dat is ook wel eens leuk om te horen. 

We komen op plekken waar we anders nooit zouden komen. Want dat ene smalle steegje, dat hadden we misschien niet eens gezien, of we hadden het niet aangedurfd om er binnen te gaan. Achterin het steegje zijn mannen in een donkere schuur plastic aan het scheiden. Vooral hard speelgoedplastic. Ze slaan het voor een deel kapot, om stukjes ijzer van bijvoorbeeld een autootje te scheiden. Ze zitten een meter lager dan wij staan. Het is geen rondleiding van het gelijkwaardig contact, zeg maar. 

Drie steegjes verder zitten mannen met hun naaimachines meters stof te verwerken. Het gaat met een gigantische snelheid, waar ze bij H&M of welk westers kledingbedrijf dan ook heel blij mee zullen zijn. De mannen zitten de hele dag kromgebogen. Overigens vrouwen, zo zeggen de gidsen, die hoeven helemaal niet te werken. 

Ze weten ons in ieder geval zo rond te leiden dat we ook geen vrouwen zien werken. Bij de leerlooierij is helemaal niemand. We zien alleen een enorme hoeveelheid lappen drogende huid aan het plafond. 

Alsof het zo is afgesproken eindigt de rondleiding met een huwelijksceremonie. Bruid en bruidegom in een fel versierde koets achter een paard. Daarvoor lopen tientallen trommelende en dansende familieleden. “Dansen jullie mee?” 

We lopen weer terug naar de trein, zien vanaf de loopbrug kilo’s plastic en ruiken tonnen ander afval tussen het spoor. Precies het beeld dat ik voor ogen heb bij Dharavi. Een beeld van de film.

Ik ga Slumdog millionaire opnieuw bekijken. 

Met andere ogen.