Mumbai, 1 februari 2023

Laatst was ik in Schijndel. Daar hebben ze niet alleen kinderopvang DolFijn en cafetaria KomEet, ze hebben er ook een boerderij van glas: de Glazen Boerderij. Midden in het dorp staat het daar doorschijnend te zijn. Architect Winny Maas, de M van architectenbureau MVRDV, is jarenlang bezig geweest om dit in zijn geboortedorp voor elkaar te krijgen. 

De boerderij is groter dan een echte boerderij. Dat schaalverschil staat voor de groei van het dorp tot een stad. Doordat het glazen gebouw met grand café Le Verre binnenin zo groot is, krijg je als volwassene het gevoel dat je weer als kind naar het gebouw kijkt. Een idee vol nostalgie. 

Om Petje Pitamientje uit de pindakaasreclame te parafraseren: hoe groot de boerderij ook is, hoe doorzichtig ook: ik vind het gewoon leuk. 

Van Schijndel naar Mumbai is in dit verhaal niet moeilijk. Toevallig stapten we in de grootste Indiase stad onder een talud en daar raakten we onder de indruk van de kleuren, de ruimte en de rust. 

Het gaat om het Senapati Bapat Marg Viaduct. De auto’s die eroverheen rijden hebben we niet gezien en nauwelijks gehoord. De mensen die eronder zitten, zien we wel. Vaak is het onder een viaduct grijs, grauw en afstotelijk. Als er mensen zijn, dan zijn ze niet per se vrolijk. Je wil er zo snel mogelijk weer weg. 

Hier is het anders. Je kunt hier schaken, lezen en praten. 200 meter talud is onderdeel van de green mile, de groene ruim 1600 meter. Stefan de Koning is partner bij MVRDV, hij ontwikkelde dit deel. De Engelse woorden die hij aan het project geeft, heb ik vrij vertaald: het tweedimensionale gebied is veranderd in een ruimtelijke 3d ervaring. De ruimte is verdeeld in verschillende openbare “kamers” met ieder weer een andere functie: lounge, fitnessruimte, zithoek (met schaduw), een toneelruimte en een leeszaal. Er is overal groen: aan de zijkant tussen talud en weg, er is een groene boog bij de ingang en in steunmuren en plantenbakken. Dit bevordert de biodiversiteit, terwijl het de omliggende ruimten koelt en geluidsoverlast dempt.

Het klopt helemaal, overigens is een deel van het groen, van plastic. Maar dat drukt de driedimensionale pret niet in het altijd doorjakkerende Mumbai. Na de uitlegwoorden over het talud, wil ik toch het liefst opnieuw Petje Pitamientje aanhalen, niet alleen uit nostalgische overwegingen: stom he, ik vind het gewoon mooi. 

Dat geldt trouwens ook voor het noemen van Mumbai en Schijndel in één verhaal.